Rěčny kućik dr. Anje Pohončoweje (06.05.2015) Swójbne mjena

Kak rěkaja serbske swójbne mjena? Su to Šołćic abo Šołcicy, Jenčec abo Jenčecy? Po tradiciji wužiwaše so w ewangelskej warianće spisowneje rěče dołha forma swójbneho mjena, potajkim „Šołćicy, Jenčecy“. W katolskim pismowstwje so porno tomu najhusćišo krótka forma nałožowaše, potajkim „Šołćic, Jenčec“, kotraž wotpowěduje genitiwej tutych słowow. Hišće w prěnjej połojcy 20. lětstotka bě widźomna tendenca radšo wužiwać dołhu formu „Šołćicy, Jenčecy“. Po lěće 1945 přiběraše wliw Serbow, pochadźacych z katolskich kónčinow, na spisownu rěč a tuž njedźiwa, zo namakamy mjeztym w spisownej hornjoserbšćinje zwjetša krótke formy typa „Šołćic, Jenčec“. Formy na ‑y skutkuja dźensa skerje knižne, to rěka, zo přisłušeja wysokej stilistiskej runinje. Spomjatkować móžemy sej, zo wužiwaja so dołhe formy jenož w zwisku ze swójbu, hdyž jako mjeno same za so steja, na přikład „Šołćicy přeja k narodninam wjele zboža.“. Porno tomu pak prajimy: „W Šołćic pjekarni maja dobre całty.“ abo „Šołćic nan je wčera na wopyt přišoł.“. To zwisuje z genitiwom, kiž zwuraznja wobsydstwo abo přisłušnosć. A jenož krótke formy jewja so pola njewudatych holcow, potajkim „Hanka Šołćic“.