Rěčny kućik dr. Sonje Wölkoweje z wusyłanja 27.08.2014 „Zdor“

Chcu so hišće raz wróćić k njedawnej rozhłosowej seriji wo ratarskich wurazach, zwjazanych ze žnjemi. Jako druhe bě pytany woznam słowa „zdor“. Zaso to słucharjam ratarjo-wuměnkarjo najlěpje wujasnić wědźachu. Zdor je hrjada pod wozom, kotraž zwjazuje zadnju wósku z prědnim dźělom woza, zo by so wóz nalěwo a naprawo wodźić dawał. Tute słowo drje w staršich słownikach namakamy, na př. pola Pfula, ale tam podaty přełožk Langbaum abo Lampelstange drje njefachowcej tež wjele njepomha. Ani we wikipediji w interneće tutej słowje njenamakaš. W Serbskim rěčnym atlasu je rozšěrjenje toho słowa předstajene – wone bě charakteristiske za wšě hornjoserbske dialekty, mjeztym zo so w Delnjej a srjedźnej Łužicy zwjetša „der“ praješe. Słowo zdor resp. der móhło zwisować – tak čitamy w etymologiskim słowniku – ze słowjesom drěć. Kak tomu tajke pomjenowanje? Snano dokelž je tajki zdor zady dźěleny, takrjec rozdrěty, a na dwěmaj abo wjacorych městnach ze zadnjej wósku zwjazany, ale to nam zawěsće něchtó z našich nazhonitych ratarjow lěpje wujasnić móže.