Rěčny kućik dr. Sonje Wölkoweje z wusyłanja 16.01.2013 Kutło

Před wěstym časom sym tu rěčała wo tym, zo so pjerizna a druhe zwěrjata před wopječenjom wukutla. Tute słowo je najskerje hornjoserbska wosebitosć, ani w delnjoserbšćinje je njeznaja. Samsne płaći tež za substantiw, wot kotrehož so naš werb wotwodźuje, mjenujcy za kutło. Etymologojo zwjetša twjerdźa, zo je tute słowo požčonka, kotraž je wzata z němskeho Kutteln, hačrunjež sym tež namakała pokazki na to, zo móhło wone tež słowjanskeho pochada być. Kutło je w serbšćinje dźensa hrube słowo za brjuch, zwjetša za tołsty brjuch. Štóž wjele jě, sej na přikład „kutło natyka abo wutyka“. Radyserb-Wjela je zapisał ze starych časow pochadźace přisłowo: Wot našich robotow rostu knježim te wisate kutła, a Měrćin Nowak-Njechorński je k tomu narysował wobrazk, kotryž snadź je někotrym z was hišće znaty. Ironisce pak warnuje přisłowo chłóšćaka: Chceš-li luty měd lizać, budźe kutleško boleć. Dalši woznam słowa kutło poćahuje so na organy w brjuše, zwjetša dźe wo žołdk, druhdy tež wo črjewa. Zajimawe wšak je, zo móže kutło abo kutleško tež něšto cyle hinaše rěkać, mjenujcy něšto kaž borło, hubjene, njerodne a zašmjatane łožo abo abo hinaši kužmot: tole wobswědčatej słownikaj Pfula a Krala, a tež w serbskej literaturje namakamy na to pokazki. A runje w tutym woznamje je słowo kutło znate tež w Slepjanskim dialekće, kaž je mi to Hync Rychtaŕ w Lipsku wobswědčił.