Rěčny kućik | dnja 21.11.2018 z dr. Janu Šołćinej Vorführeffekt

Zawěsće sće wy, lubi słucharjo, sćěhowacu situaciju hižo dožiwili: Chceće někomu něšto pokazać abo předstajić, a sće to z wěstej rutinu do toho hižo sto króć wuspěšnje móhli - ale runje před publikumom so něšto nimokuli - so njeporadźi. Němsce prajimy tomu, zo jedna so wo tak mjenowany „Vorführeffekt". A serbsce? Młoda serbska sportowa wučerka runje tajku situaciju wopisuje, zo njeje před šulerjemi basketbul do koša trjechiła a zo móhła to snano na předwjedźenski efekt sunyć. Namjety za ekwiwalenty němskeho słowjesa „etwas vorführen" poda němsko-hornjoserbski słownik, mjenujcy: něšto předstajić, pokazać abo někomu što demonstrować. Tuž móhli tohorunja prajić, zo jedna so wo předstajenski, předstajowanski, wo pokazowanski abo tež prezentaciski efekt. Jeli na přikład wučer chemije před šulerjemi eksperimentuje, ma to demonstraciski efekt. Tak móžemy kreatiwnje za rozdźělne konteksty němsku zestajenku do serbšćiny přełožować, wšojedne, hač prajimy, zo je to pokazowanski, předstajowanski, prezentaciski abo tež demonstraciski efekt.