Rěčny kućik dr. Anje Pohončoweje z wusyłanja 25.01.2017 Zwerchfell

Kóždy dirigent chóra skedźbnja swojich spěwarjow přeco zaso na prawe dychanje z pomocu tak mjenowaneho "Zwerchfella". Kak tomu serbsce prajimy? W dwuzwjazkowym němsko-hornjoserbskim słowniku namakamy hnydom tři móžne serbske wotpowědniki: prěčna sytka, přewutrobno a brónica; brónica je zdobom jako zestarjene markěrowane. Pohladnjenje do digitalneho tekstoweho korpusa hornjoserbšćiny dowoli nam wuprajenje, kotry z tutych wotpowědnikow drje najhusćišo wustupuje, a to je "přewutrobno". Zakład za to je słowo "wutrobno", němsce Brustraum. Słowo "přewutrobno " potajkim zwuraznja něšto, štož saha prěki přez wutrobno. Wotpowědnik "prěčna sytka" nasta najskerje po přikładźe pomjenowanjow za druhe organy kaž Bauchfell abo Lungenfell, w kotrychž so jewi w serbšćinje jako wotpowědnik němskeho "fell" sytka, štož je pomjeńšenka słowa syć. Němske "zwerch" měješe woznam "prěčny" a z toho nasta w serbšćinje "prěčna sytka". Ale tutón wotpowědnik je jenož w někotrych słownikach zapisany. Słowo "brónica" - požčonka z čěšćiny - so woprawdźe wjace njewužiwa. Widźimy tuž, kak nam moderna technika pomha so rozsudźić, kotry serbski wotpowědnik móžemy za rěč přitomnosće doporučić. W našim konkretnym padźe je to cyle jasnje "přewutrobno".