Rěčny kućik dr. Anje Pohončoweje z wusyłanja 16.03.2016 "načwutrobu"

"načwutrobu"

Druhdy dóstanjemy wot lěkarja lisćik za přepytowanje kreje. Móže być, zo dyrbimy potom rano “nüchtern” do labora hić. Němske “nüchtern” ma wjacore woznamy a wot nich wotwisuje, kak tomu serbsce prajimy. Hdyž njejsym ničo piła, sym strózba. Někotři ludźo móža bjez emocijow wo wšelakich podawkach rěčeć, wóni potajkim strózbje wo tym powědaja. A kak prajimy to serbsce, hdyž je žołdk prózdny? Je to “načwutrobu”: Wón dyrbi načwutrobu k lěkarjej abo do labora hić. Wona bjerje swoje medikamenty načwutrobu. Naši předchadnicy prajachu hišće “na tšći wutroby” – wutroba měješe tehdy hišće šěrši woznam “nutřkowne organy” resp. “ćěło z nutřkownymi organami” – podobnje kaž dźensa hišće w mnohich słowjanskich rěčach. W serbšćinje je so wuraz “na tšći wutroby” w běhu časa skrótšił na “načwutrobu”. Prěnjotny adjektiw “tšći” znaja hišće dźensa w druhich słowjanskich rěčach z woznamom “leer, nüchtern”, na př. pólsce = czczy, rusce toščij. Wuraz “načwutrobu” je potajkim přikład za wobchowanje stareho słowjanskeho słowčka w serbšćinje jeničce w krutym wobroće.