Rěčny kućik dr. Anje Pohončoweje z wusyłanja 20.02.2013 Dźěsći chodźeštej

W spisownej rěči je so přesadźiło wašnje, w dualu pola muskich wosobow wužiwać werbalnu kóncowku -aj, pola wšitkich druhich pak kóncowku -ej. Jeli rěču wo hólcu a holcy, wužiwam kóncowku -aj, potajkim mam prajić: Jank a Hanka tam chodźeštaj. Ale kak je to ze słowom, kotrež je, ryzy gramatisce widźane, neutrumowe słowo, mjenujcy dźěćo (dual dźěsći). Rěka to nětko „Dźěsći tam chodźeštaj“ abo „chodźeštej“, hdyž wěm, zo je znajmjeńša jedyn hólc mjez nimaj? Podaća w serbskich gramatikach su w tym zmysle jasne: Dźěsći tam chodźeštej. Tu njerozsudźi woprawdźity ród tuteju dźěsći, ale gramatiski ród, a tón je neutrumowy a tohodla mamy w spisownej rěči kóncowki -ej wužiwać. W digitalnym korpusu hornjoserbskeje rěče namakamy jenož we wuwzaćnych padach kóncowku  aj („Jim narodźištaj so dźěsći.“; „Při dołhim čakanju sonitaj dźěsći wo rumpodichu.“). Je potajkim spisownorěčny uzus, w dualowej formje, kotraž poćahuje so na słowo dźěćo, wužiwać kóncowku -ej, tež hdyž wěmy, zo je tam hólc pódla. Tak čitamy we woblubowanej bajce „Jank a Hanka“ reakciju na prašenje stareje wjery „Štó tam je?“ A dźěsći zastróženej prajištej: „Boži wětřik sam!“