Rěčny kućik dr. Anje Pohončoweje z wusyłanja 05.12.2012 jutnje/jitnje

W adwentnym času su w serbskich wosadach zaso přidatne rańše kemše, tak mjenowane „jutnje“. W někotrych kónčinach njejsu to jutnje, ale „jitnje“. Někotři wšak twjerdźa, zo je to wopak, ale móžu Was změrować. Mamy w serbšćinje mjenujcy někotre słowa, hdźež je so spočatny u změnił na i. Husto su to słowa, kotrež scyła hinak njeznajemy hač z -i, na přikład blido, bristwo abo hižo. Tute słowa pochadźeja z formow z u, to nam pokazuja druhe słowjanske rěče. Hornjoserbske „hižo“ rěka delnjoserbsce „južo“, pólsce „już “ a rusce „uže“ (уже). „Bristwo“ (w někotrych wsach tež „brišćo“) je delnjoserbsce „brjuško“ a we nim spóznajemy skerje słowo samsneho korjenja „brjuch“. Serbske „blido“ je přiwuzne z ruskim, bołharskim abo serbochorwatskim „bljudo“, hačrunjež je so woznam w tutych rěčach dale wuwił.
W padźe jitnje/jutnje nam dwójna forma jenož tohodla napadnje, dokelž stej wobě w hornjoserbšćinje znatej, podobnje je to z pomjenowanjom křesćanskeho swjedźenja „jutry“, za to eksistuje dialektalna forma „jitry“ (tež „witry“).
Potajkim: Njeje ničo wopačne na słowje „jitnje“, je to prosće hinaša dialektalna forma, tež hdyž wužiwamy w spisownej rěči „jutnje“. Kóždy wěriwy pak njech chodźi po swojim wašnju na jutnje abo na jitnje.