Mjeńšina serbšćiny 19.06.2024 z dr. Anju Pohončowej: Rěčny kućik - zarjad, zarjadnistwo abo hamt?

Zarjad, zarjadnistwo abo hamt? W serbšćinje su słowa zastojnstwo, hamt, zarjad, zarjadnistwo po woznamje chětro bliske, ale njejsu wšitke identiske. Město hamta móžemy tež wužiwać słowo zarjad, na přikład gmejnski zarjad; němsce “Amt” abo “Behörde”. Wot słowa zarjad wotwodźene je zarjadnistwo, z čimž pomjenujemy cyłk wšitkich zarjadniskich abo hamtskich naležnosćow, němsce je to potajkim “Verwaltung”. Požčonka hamt wužiwa so w hornjoserbšćinje pak tež w zmysle ,zastojnstwo‘, to rěka, zo něchtó někajku oficialnu funkciju wukonja abo zastawa. Dwuzwjazkowy němsko-hornjoserbski słownik podawa němsku požčonku hamt kaž tež adjektiwisku wotwodźenku hamtski jako neutralnej serbskej wotpowědnikaj. Porno tomu pak Prawopisny hornjoserbsko-němski słownik a z tym tež soblex wobě słowje jako wobchadnorěčnej markěruje a doporuči město toho słowa zarjad a zastojnstwo resp. zarjadniski a zastojnski. W někotrych kontekstach je to snano zmysłapołne. Ale jako zasadne doporučenje to za woprawnjene nimam, dokelž njewotpowěduje tole spisownorěčnej praksy. Tak na přikład njejsu najwažniše informacije za wobydlerjow města abo wokrjesa wozjewjene w zarjadniskim łopjenje, ale skerje w hamtskim łopjenje.

dr. Anja Pohončowa