Serbska rěč so wuwiwa – dźensa z dr. Janu Šołćinej, 02.08.2023 Rěčny kućik - Někomu palcy dźeržeć abo palcy tłóčić?

Njedawno powědaše studentka wo so bližacym terminje pruwowanja. Jako jej prajach, zo jej za pruwowanje palcy dźeržu, pytnych na reakciji tamnych přitomnych, zo wony rěčny wobrot rozumili njeběchu. Komu palc dźeržeć je hižo w staršich dwurěčnych słownikach dokładźene, mjez druhim w słownikomaj Jurija Krala abo Filipa Rězaka jako ekwiwalent němskeho „jemandem den Daumen drücken“. W Hornjoserbskim frazeologiskim słowniku namakamy dokład, zo tež Jakub Bart-Ćišinški swoju namołwu „Dźeržće palc!“ wotpowědnje formulowaše. W čěšćinje so hač do dźensnišeho praji, zo so někomu palc abo palcy dźerža. Pod wliwom němčiny pak dominuja w nowšich hornjoserbskich dokładach přikłady za to, zo so někomu palc abo palcy tłóča, tak tež w tekstowym korpusu a w Němsko-hornjoserbskim słowniku. A tuž sej prawdźepodobnje předewšěm młódši Serbja mjez sobu husćišo palcy tłóča, starši sej palcy dźerža. Wažne je, zo je woboje prawe a rěčnje korektne!

dr. Jana Šołćina