Rěčny kućik dr. Sonje Wölkoweje z wusyłanja 27.01.2010 Sněh

Sněh je tema, kotraž nas w zymje njemało zaběra, ratarjo jón na polach witaja a dźěćom wobradźa wosebje w zymskich prózdninach radosć. Chcemy sej jónu wobhladać, kak hodźi so serbsce wopisać proces, hdyž tute zymske spadki pomału wšo zakryja. Najneutralnišo drje so rjeknje: sněh so dźe – to je wosebitosć porno němčinje – nichtó njeby prajił: der Schnee geht, ale der Schnee fällt. Takle tež Polacy praja: pada śnieg. W Serbach je tutón wuraz – sněg pada abo sněg se pada – wobmjezowany na dźěl delnjoserbskich narěčow a na Slepjanske kónčiny. Móžemy pak tež prajić: sněh so saje, kaž w znatym zymskim spěwje – słowjeso sać wužiwamy hewak, hdyž něšto přez křidku sajemy, na přikład muku – němsce sieben. Runje kaž přesata muka twori sněh lochku wšudźe jenak tołstu worštu, z kotrejž wšo zakryje. To je rjany a cyle specifisce serbski wobraz. Su tež po woznamje specializowane wurazy: Wo mokrym sněhu so rjeknje, zo sněh placa, wo cyle lochkim sněhowanju prajimy, zo so sněh přelětuje – jako by so jenož přechodźował. Wězo móžemy fakt tež z jeničkim słowom zwuraznić, podobnje kaž w němskim es schneit. Tu wužiwamy wotwodźenki wot słowa sněh. Najbóle znatej drje stej słowjesy so sněžić a so sněhować, njedawno pak sym tež słyšała wariantu so sněžkować, kotruž registruje tež hižo Pfulowy słownik. Cyle poetisce pak pisaše Měrćin Nowak-Njechorński, zo zymine mjetele lětaja. To wšak je wón zawěsće hižo kusk wo nalěću sonił.