Rěčny kućik z wusyłanja 01.07.2005 Dowol

Bórze budźe čas dowola. Kaž w etymologiskim słowniku steji, zwisuje dowol ze słowjesom dowolić, potajkim sebi samomu abo někomu něšto dowolić. Tež němske słowo "Urlaub" zwisuje po woznamje ze słowjesom "erlauben", a samo Polacy su tutu požčonku přewzali a praja: "Jestem na urlopie". Dowolowy čas je potajkim wólny čas, ale jenož potom, jelizo je nam to něchtó dowolił. Druhdy přijědźe tež něchtó k nam na dowol. Woprawdźe zajimawe pak je, zo mjez tym lědma hišće štó praji, zo bě sam "na dowolu" abo zo pojědźe "na dowol". Anton Nawka tutej formje wužiwa a w tekstowym korpusu je tójšto přikładow, mjez druhim: "je skoro kaž na dowolu". Dźensa preferujemy konstrukciju "je skoro kaž w dowolu". W prozy Jurija Brězana rěka na přikład: "Pojědźemoj jónu něhdźe na dowol (...)" – a tež ja bych w tutym padźe prajiła: "pojědźemoj jónu něhdźe do dowola" – štož je po wliwje němčiny. Wobě formje pak stej po formalnej stronje korektnej, a wšojedne potajkim, hač pojědźeće na dowol abo do dowola – přeju Wam rjany wólny, to rěka swobodny čas, a ... njezabudźće na dowolnosć šefa!