Wólby do Zwjazkoweho sejma: Wólbne plakaty a psychologija

Jenož hišće 12 dnjow - potom wolimy nowy Zwjazkowy sejm w Němskej. Na dróhach je dawno hižo wuhladaš, so smějate mjezwoča kandidatow a kandidatkow jednotliwych stronow. Kak tute wólbne plakaty načisnjene su, wosebje, što na nich steji, za to ma kóžda strona, kóždy kandidat swójsku strategiju, naposledk pak dźe jim wězo wo to jedne - mjenujcy - chcedźa nam rjec: wolće nas!

W tutym zwisku smy storčili na zajimawy artikl koleginow a kolegow Bayerskeho rozhłosa, redakcije quer. W nim wěnuja so tak mjenowanym klučowym słowam, kiž so we wólbnym boju přeco zaso jewja a wospjetuja. Rěčimy tu wo słowach kaž: přichod, domizna, renta, měr, wěstota abo tež swoboda. Tajke a podobne wuprajenja kaž "wěstotu zwyšić" abo "wjace renty" wuhladamy tež na wólbnych plakatach.

Kajki efekt maja tute na nas abo tež na naše podwědomje?

Psychologojo rěča tu znajmjeńša wo dwěmaj efektomaj. Jónu wo tym, a to su studije hižo dopokazali, zo my na wěcy abo hesła pozitiwnišo zhladujemy, čim hušćišo so wone jewja. Potajkim čim hušćišo tute wólbne plakaty kandidatow XY widźimy, ćim bóle so w nami akceptanca na přikład za wosobu XY abo jeho politiske žadanje stopnuje. Mere-Exposure-efekt so tole mjenuje. Tohodla je wšitkim stronam wažne, tak widźomne kaž móžno w zjawnym rumje być. A tu su klasiske wólbne plakaty přeco hišće dobry medij - haj, nas z wabjenjom za sebje prawdźepodobnje zasypać. Runje tak funguje wšak to tež pola klasiskeho wabjenja, kaž na přikład za produkty wšědneho dnja.

Dalši efekt je tak mjenowany illusory "truth effect" - efekt wěrnosće. Tón praji: Čim hušćišo wěste hesło čitamy abo je tež słyšimy, ćim bóle tute tež jako wěrne wohladujemy, byrnjež wuprajenja druhdy ani wěrne njebyli. Přikład: Hdyž strony XY nětko w telewiziji, w nowinach abo tež na plakatach wo tym rěča, zo su na wšej pozdatnej miserje w Němskej wina někajcy ludźo, kiž k nam do kraja přińdu, dokelž su před wójnu ćěkali. Potom to naša psycha čim bóle wěri, ćim hušćišo tajke parole słyšimy abo je čitamy. Tohodla njeměli jako wolerjo jenož po wobsahach wólbnych plakatow swój rozsud při wólbach tworić, ale sej tež wólbne programy stronow dokładnje přečitać.