Zur optimalen Darstellung unserer Webseite benötigen Sie Javascript. Bitte aktivieren sie dies in Ihrem Browser.
awdija: 38
Njewšědny přikład za interdisciplinarne dźěło namaka so w nowym fachowym přinošku. W nim rozprawjeja stawiznarki a coologojo, kak su po wopisowanju antikskeho mediciniskeho teksta mortwe swinjo anatomisce přepytowali.
so 14.12.2024 06:50hodź. 02:23 mjeń.
link awdia
prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK
China je hoberski program Sinoprobe-2 za přepytowanje geologije a pytanje za resursami nastajiła. Za něhdźe miliardu eurow chcedźa kraj wot klětušeho hač do lěta 2030 dokładnje přeslědźić a wuměrić.
pj 06.12.2024 07:40hodź. 02:29 mjeń.
Raki a rakownicy, němsce Hummer, njewočakuje žadyn rjany dóńt w kuchnjach swěta. Wšako wone zdźěla žiwe do hornca warjaceje wody přińdu. Husto so mjenujcy z toho wuchadźa, zo raki žanu ból njezačuwaja. Ale trjechi to?
pj 29.11.2024 08:20hodź. 02:46 mjeń.
Na morju nastawaja lěto a wjetše wětrnikowe parki. A Frauenhoferowy institut w Kasselu na tym dźěła, zo móhła so milina składować a po potrjebje wužiwać. Za to chcedźa na mórskim dnje klumpowe milinowe składy twarić.
štw 07.11.2024 07:40hodź. 02:25 mjeń.
Tylacin? Tute rubježne zwěrjo mjenuje so tež tasmaniski wjelk abo tasminiski tiger a wupadaše tróšku kaž tajki psyk ze smuhami tigra. Njebě pak ani z psami, ani z kóčkami přiwuzny, ale bě měchawc, po němsku Beuteltier.
pj 01.11.2024 08:40hodź. 02:38 mjeń.
Starši mužojo ze zapadnych industrijowych krajow. To su zwjetša dobyćerjo Nobeloweho myta w přirodowědach a tež lětsa to žane wulke wuwzaće njeje.
pj 11.10.2024 08:20hodź. 02:38 mjeń.
W klinice w USA, hdźež dźěći a młodostnych z ćežkimi chorosćemi kaž rakom zastaruja, su sej před wjace hač 20 lětami wosebitu ideju wumyslili. Tam dźěći a młodostni listowe přećelstwa k zwěrjatam nawjazaja.
pj 27.09.2024 07:20hodź. 02:25 mjeń.
Nětko su so dalše přepytowanje wozjewili, kotrež pokazuje, zo předstawa rybow wo sebi samych hišće dale saha, zo z tutej wědu samo situacije posudźuja a wo swójskim zadźerženju rozsudźuja.
pj 20.09.2024 08:14hodź. 02:31 mjeń.
Slědźerjo a slědźerki z USA su lěttysacy stary són mediciny zwoprawdźili. Su metodu wotkryli, z kotrejž stanjetej so koža a mjaso nachwilnje přewidnej, tak zo móžeš bjez naročnych pomocnych srědkow do ćěła hladać.
pj 13.09.2024 08:11hodź. 02:28 mjeń.
Zašły pjatk rozprawjachmy w našich powěsćach, zo su w Saksko-Anhaltskej stare słowjanske sydlišćo wuryli. Tomu so Měrćin Wjenk w rubrice „Wěda, wědomosć a wunamakanki“ wěnuje.
pj 09.08.2024 07:10hodź. 02:26 mjeń.
Tutón tydźeń zaso rěkaše, zo w Delanach za podzemski labor Astrocentruma Łužica znowa seismiske měrjenja přewjedu. Tola što chowa so scyła za seismiku?
pj 02.08.2024 08:50hodź. 02:28 mjeń.
Lěto a wjace datow so přez internet přenjese. A kónc tuto wuwića njeje wotwidźeć. Wotpowědnje tomu so tež přenošowanska technologija dale wuwiwa.
pj 19.07.2024 07:50hodź. 02:09 mjeń.
Lětsa kónc junija je so z wědomostnym wozjewjenjom w časopisu Nature za skupinu biologow a ekologowkow z Pólskeje, Španiskeje a Kanady wjace hač dźesać lět trajacy slědźenski dyrdomdej zakónčił. A to z małej sensaciju.
so 13.07.2024 08:51hodź. 02:38 mjeń.
Nětko wot julija smě kóždy, kiž to chce, w towarstwach zhromadnje z druhimi konop plahować. Nowy zakoń pak njeje situaciju jenož za priwatnikow, ale tež za uniwersity a wysoke šule změnił.
pj 05.07.2024 08:48hodź. 02:22 mjeń.
Doba wulkich dyrdomdejskich a wotkrywanskich jězbow po swěće kaž na přikład wona Darwina před 200 lětami je dawno nimo. Přiwšěm njejsu hišće wšě kónčiny swěta přeslědźene.
pj 28.06.2024 08:25hodź. 02:44 mjeń.
Njeby to rjenje było, hdyž bychmy prosće zawěšk zaćahnyli a žno bychmy měr měli? Něchtóžkuli sej drje tajke něšto za doma abo za běrow přeje.
pj 10.05.2024 08:37hodź. 02:39 mjeń.
Ze špihelowym testom so pruwuje, hač zwěrjata same sebje spóznawaja. Hdyž spyta zwěrjo pisany dypk wot swójskeho ćěła wotstronić, potom to drje rěka, zo zwěrjo wě, zo je to wone same w špihelu.
pj 05.04.2024 08:20hodź. 02:37 mjeń.
Wšelke družiny rapakow a wrónow móža graty sami twarić, je wužiwać a strategisce planować. Papagaje móža wěka wočinjeć. A hołbje prawopisne zmylki w jednorych słowach spóznawaja. Ptaki su tak mudre kaž čłowječe wopicy.
pj 15.03.2024 05:50hodź. 02:33 mjeń.
Čłowjek ma nowy organ. Ně, njeje so žadyn nowy namakał, tola aorta, hłowna hronowa žiła, po němsku Hauptschlagader, płaći po nowej definiciji nětko jako organ.
pj 08.03.2024 07:40hodź. 02:33 mjeń.
Wjelryby su z wulkeho dźěla socialne zwěrjata, kotrež so z pomocu spěwanja a hłubokeho bórčenja dorozumja. Kak pak zwuki wjelrybow dokładnje nastawaja, su biologojo a coologowki hakle před krótkim zhromadnje wuslědźili.
pj 01.03.2024 07:50hodź. 02:46 mjeń.
W zašłych tydźenjach stej dwě wjetšej studiji pokazałoj, na čož so po wšelkich přepytowanjach hižo wědomostnje tukaše. Dźěći w šulskich woblekach a uniformach so mjenje hibaja hač dźěći w normalnych drastach.
pj 23.02.2024 10:14hodź. 02:33 mjeń.
Za Astrocentrum Łužica přińdźe do łužiskeje zemje podzemski labor. A rady bychu zamołwići tu tež podzemski Einsteinowy teleskop natwarili, z kotrymž móhli grawitaciske žołmy měrić.
pj 09.02.2024 08:15hodź. 02:37 mjeń.
Miljej wobwliwuje motiwaciju. To je wuslědk slědźenja neurologowkow a psychologow z USA, kotrež su spočatk tydźenja wozjewili.
pj 26.01.2024 08:16hodź. 02:34 mjeń.
Diamanty na njebju, kaž Beatlesy něhdy spěwachu, na zemi njenamakamy. Tola na Uranusu a Neptunje so drje diamanty samo dešćuja. Na to pokazuja aktualne pospyty mjezynarodneje slědźenskeje skupiny.
pj 19.01.2024 07:12hodź. 02:48 mjeń.
Hladajo na njeličomne lěsne wohenje po cyłym swěće w zašłych lětach, rěča někotre slědźerki a slědźerjo hižo wo tym, zo smy w Pyrocenje žiwi, potajkim w dobje wohenja. Je pak tež na zemi dobow było, hdyž bě to hinak.
pj 12.01.2024 07:50hodź. 02:44 mjeń.
Wědomostny časopis Science magazine přeco na kóncu lěta najwuznamniše wědomostne wuslědki lěta předstaji. Jako najwuznamnišu nowostku mjenuja wone nowe šprycy z mjenom Wegovy, kotrež při wotbyću wahi pomhaja.
pj 29.12.2023 07:40hodź. 02:52 mjeń.
Wulke dźěle wjace hač 6.200 kilometrow dołheje murje, wosebje w suchim zapadźe kraja, njewobsteja z kamjenjow, ale z prasowaneje hliny. A tuta so we wětru a dešću, potajkim wot erozije, rozdrjebi.
pj 22.12.2023 07:54hodź. 02:41 mjeń.
My wšědnje na njej běhamy, na njej twarimy, so z njeje žiwimy, ale zwjetša ju wulce zańč nimamy. Rěč je wo pódźe, kotrejež mjezynarodny dźeń bě zašłu wutoru. Na tym dnju je so wozjewiło, zo je póda lěta 2024 lěsna póda.
pj 08.12.2023 08:40hodź. 02:16 mjeń.
Před pjeć lětami su mjenujcy neurologowki a psychologojo z USA zwěsćili, zo so při pohibach woči tež muskle we wušach pohibuja, štož zwukowe žołmy zawinuje.
pj 01.12.2023 08:20hodź. 02:27 mjeń.
Hdyž so twari, potom zwjetša z betonom. A zakład betona je cement. Při jeho produkciji nastawa wulke mnóstwo wuhlikoweho dioksyda. To chcedźa někotři změnić.
MDR SACHSEN - Das Sachsenradio pj 24.11.2023 08:10hodź. 02:32 mjeń.
Kwantowa mechanika zda so z wida wšědnych nazhonjenjow druhdy kaž tajki magiski swět być. Tež kajkosć superfluidity žane wuwzaće njeje.
MDR SACHSEN - Das Sachsenradio pj 10.11.2023 07:40hodź. 02:40 mjeń.
Citizen sciene to načasnje rěka, hdyž so lud na wědomosći wobdźěli. K tajkim projektam słuša tež akcija přirodoškitneho zwjazka NABU, při kotrejž so ptaki liča.
MDR SACHSEN - Das Sachsenradio pj 03.11.2023 07:50hodź. 02:27 mjeń.
Amaconasowy lěs asociěruja mnozy z wot čłowjeka njewoblakowanej přirodu. Ale tutón wobraz cyle njetrjechi. W Amaconasu hižo přez lěttysacy čłowjekojo bydla. Za archeologiju je wosebje čas do přichada Europjanow zajimawy.
štw 12.10.2023 06:40hodź. 02:44 mjeń.
Dwurěčnosć pomha pomjatkej. Takle hodźi so zjimać, štož su njedawno linguistce a psychologa z USA přepytowali.
pj 25.08.2023 08:40hodź. 02:13 mjeń.
pj 18.08.2023 07:45hodź. 02:30 mjeń.
Ćěmne hwězdy su teoretiski koncept z astronomije. Tež wone so swěća, ale nic dla jadroweje fuzije kaž słónco a tamne hwězdy, ale dokelž w nich dźělčki ćěmneje materije do so praskaja.
štw 10.08.2023 06:40hodź. 02:38 mjeń.
Zo móža njewjedra astmatiske nadpady zawinować bě to drje we wědomosći hižo chwilu znate. Ale z Melbournskim podawkom je so fenomen tak prawje do wědomja slědźerkow a slědźerjow předrěł.
štw 03.08.2023 06:13hodź. 02:31 mjeń.
Kak poprawom naše zhibadła, na přikład kolena a ramjenja - funguja?
pj 28.07.2023 09:54hodź. 02:28 mjeń.
Der Mitteldeutsche Rundfunk ist Mitglied der
ARD.
Der Mitteldeutsche Rundfunk ist Mitglied der
ARD.