Serijal Wěda, wědomosć a wunamakanki

awdija: 38

Wissenschaftliche Anatomie des menschlichen Körpers
prawa za wobrazy: IMAGO / ingimage
Kohlekraftwerk in einer Stadt in China
prawa za wobrazy: IMAGO / Imaginechina-Tuchong
2 mjeń.

Měrćin Wjenk rozprawja: WWW - SinoProbe-2

WWW - SinoProbe-2

China je hoberski program Sinoprobe-2 za přepytowanje geologije a pytanje za resursami nastajiła. Za něhdźe miliardu eurow chcedźa kraj wot klětušeho hač do lěta 2030 dokładnje přeslědźić a wuměrić.

pj 06.12.2024 07:40hodź. 02:29 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2810844.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Hummer im Meer
prawa za wobrazy: MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK
Stromleitung, Hochspannungsleitung
prawa za wobrazy: imago/Frank Sorge
2 mjeń.

Na morju nastawaja lěto a wjetše wětrnikowe parki. A Frauenhoferowy institut w Kasselu na tym dźěła, zo móhła so milina składować a po potrjebje wužiwać. Za to chcedźa na mórskim dnje klumpowe milinowe składy twarić.

štw 07.11.2024 07:40hodź. 02:25 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2787580.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Ein Wolf im Wildpark Bruderhaus
prawa za wobrazy: picture alliance/KEYSTONE | MICHAEL BUHOLZER
Die Literatur-Nobelpreis-Medaille, die dem deutschen Schriftsteller Grass im Jahr 1999 verliehen wurde
prawa za wobrazy: picture alliance/dpa | Daniel Reinhardt
3 mjeń.

Starši mužojo ze zapadnych industrijowych krajow. To su zwjetša dobyćerjo Nobeloweho myta w přirodowědach a tež lětsa to žane wulke wuwzaće njeje.

pj 11.10.2024 08:20hodź. 02:38 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2765618.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
ein Mädchen läuft mit ihrem Hund über eine Wiese
prawa za wobrazy: imago images/Westend61
Logo MDR
prawa za wobrazy: MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK
3 mjeń.

Nětko su so dalše přepytowanje wozjewili, kotrež pokazuje, zo předstawa rybow wo sebi samych hišće dale saha, zo z tutej wědu samo situacije posudźuja a wo swójskim zadźerženju rozsudźuja.

pj 20.09.2024 08:14hodź. 02:31 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2749900.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Grafik der Anatomie einer menschlichen Hand
prawa za wobrazy: IMAGO / imagebroker/saurer
2 mjeń.

Měrćin Wjenk informuje: WWW - Přewidna koža

WWW - Přewidna koža

Slědźerjo a slědźerki z USA su lěttysacy stary són mediciny zwoprawdźili. Su metodu wotkryli, z kotrejž stanjetej so koža a mjaso nachwilnje přewidnej, tak zo móžeš bjez naročnych pomocnych srědkow do ćěła hladać.

pj 13.09.2024 08:11hodź. 02:28 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2744106.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Słowjanske sydlišćo wotkryli
prawa za wobrazy: Landesamt für Denkmalpflege und Archäologie Sachsen-Anhalt
2 mjeń.

Zašły pjatk rozprawjachmy w našich powěsćach, zo su w Saksko-Anhaltskej stare słowjanske sydlišćo wuryli. Tomu so Měrćin Wjenk w rubrice „Wěda, wědomosć a wunamakanki“ wěnuje.

pj 09.08.2024 07:10hodź. 02:26 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2713506.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Logo MDR
prawa za wobrazy: MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK
2 mjeń.

Tutón tydźeń zaso rěkaše, zo w Delanach za podzemski labor Astrocentruma Łužica znowa seismiske měrjenja přewjedu. Tola što chowa so scyła za seismiku?

pj 02.08.2024 08:50hodź. 02:28 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2707626.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Illustration - Ein Smartphone wo man an vielen Stellen die Aufzeichnung von Nutzerdaten abschalten kann.
prawa za wobrazy: picture alliance/dpa | Andrea Warnecke
2 mjeń.

Lěto a wjace datow so přez internet přenjese. A kónc tuto wuwića njeje wotwidźeć. Wotpowědnje tomu so tež přenošowanska technologija dale wuwiwa.

pj 19.07.2024 07:50hodź. 02:09 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2693652.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Nahaufnahme eines orangefarbenen Distelfalters (Vanessa cardui)
prawa za wobrazy: IMAGO / Pond5 Images
Hanfplanzen in einem Gewächshaus
prawa za wobrazy: picture alliance/Christian Beutler/KEYSTONE/dpa
2 mjeń.

Nětko wot julija smě kóždy, kiž to chce, w towarstwach zhromadnje z druhimi konop plahować. Nowy zakoń pak njeje situaciju jenož za priwatnikow, ale tež za uniwersity a wysoke šule změnił.

pj 05.07.2024 08:48hodź. 02:22 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2683582.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Eislandschaft des Brunt-Eisschelf in der Antarktis
prawa za wobrazy: IMAGO / agefotostock
3 mjeń.

Doba wulkich dyrdomdejskich a wotkrywanskich jězbow po swěće kaž na přikład wona Darwina před 200 lětami je dawno nimo. Přiwšěm njejsu hišće wšě kónčiny swěta přeslědźene.

pj 28.06.2024 08:25hodź. 02:44 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2677596.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Eine junge Frau sieht hinter einem Vorhang hervor
prawa za wobrazy: imago/fStop Images
3 mjeń.

Měrćin Wjenk rozprawja: WWW - Ćichi płat

WWW - Ćichi płat

Njeby to rjenje było, hdyž bychmy prosće zawěšk zaćahnyli a žno bychmy měr měli? Něchtóžkuli sej drje tajke něšto za doma abo za běrow přeje.

pj 10.05.2024 08:37hodź. 02:39 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2635274.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Kopf einer Ringelnatter
prawa za wobrazy: MDR/ Dorte von Stünzner
Haubenlerche
prawa za wobrazy: IMAGO / McPHOTO
Logo MDR
prawa za wobrazy: MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK
3 mjeń.

Čłowjek ma nowy organ. Ně, njeje so žadyn nowy namakał, tola aorta, hłowna hronowa žiła, po němsku Hauptschlagader, płaći po nowej definiciji nětko jako organ.

pj 08.03.2024 07:40hodź. 02:33 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2578300.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Schweinswal: Kleiner Wal mit kleinen Augen und langem Mundschlitz, schaut aus grün wirkendem Wasser raus
prawa za wobrazy: imago/blickwinkel
Mädchen in Schuluniformen
prawa za wobrazy: imago/Raimund Müller
Teilchenbeschleuniger Large Hadron Collider am europäischen Forschungszentrum CERN
prawa za wobrazy: imago images/JAMES BRITTAIN
eine Frau springt über einen Graben
prawa za wobrazy: Colourbox.de
3 mjeń.

Miljej wobwliwuje motiwaciju. To je wuslědk slědźenja neurologowkow a psychologow z USA, kotrež su spočatk tydźenja wozjewili.

pj 26.01.2024 08:16hodź. 02:34 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2540530.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Logo MDR
prawa za wobrazy: MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK
3 mjeń.

Diamanty na njebju, kaž Beatlesy něhdy spěwachu, na zemi njenamakamy. Tola na Uranusu a Neptunje so drje diamanty samo dešćuja. Na to pokazuja aktualne pospyty mjezynarodneje slědźenskeje skupiny.

pj 19.01.2024 07:12hodź. 02:48 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2534454.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Illustration eines menschlichen Kopfes aus Glass
prawa za wobrazy: IMAGO/Addictive Stock
Chinesische Mauer
prawa za wobrazy: Colourbox.de
Logo MDR
prawa za wobrazy: MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK
Auge
prawa za wobrazy: IMAGO/Addictive Stock
2 mjeń.

Před pjeć lětami su mjenujcy neurologowki a psychologojo z USA zwěsćili, zo so při pohibach woči tež muskle we wušach pohibuja, štož zwukowe žołmy zawinuje.

pj 01.12.2023 08:20hodź. 02:27 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2494082.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Logo MDR
prawa za wobrazy: MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK
3 mjeń.

Hdyž so twari, potom zwjetša z betonom. A zakład betona je cement. Při jeho produkciji nastawa wulke mnóstwo wuhlikoweho dioksyda. To chcedźa někotři změnić.

MDR SACHSEN - Das Sachsenradio pj 24.11.2023 08:10hodź. 02:32 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2488064.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Symbolbild: Wissenschaft/Biochemie - Ein Wissenschaftler schreibt eine Strukturformel auf eine Glasscheibe.
prawa za wobrazy: colourbox
3 mjeń.

Kwantowa mechanika zda so z wida wšědnych nazhonjenjow druhdy kaž tajki magiski swět być. Tež kajkosć superfluidity žane wuwzaće njeje.

MDR SACHSEN - Das Sachsenradio pj 10.11.2023 07:40hodź. 02:40 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2476308.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Logo MDR
prawa za wobrazy: MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK
2 mjeń.

Měrćin Wjenk rozprawja: WWW - Citizen science

WWW - Citizen science

Citizen sciene to načasnje rěka, hdyž so lud na wědomosći wobdźěli. K tajkim projektam słuša tež akcija přirodoškitneho zwjazka NABU, při kotrejž so ptaki liča.

MDR SACHSEN - Das Sachsenradio pj 03.11.2023 07:50hodź. 02:27 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2470758.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Logo MDR
prawa za wobrazy: MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK
Logo MDR
prawa za wobrazy: MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK
2 mjeń.

Dwurěčnosć pomha pomjatkej. Takle hodźi so zjimać, štož su njedawno linguistce a psychologa z USA přepytowali.

pj 25.08.2023 08:40hodź. 02:13 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2413618.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Logo MDR
prawa za wobrazy: MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK
3 mjeń.

pj 18.08.2023 07:45hodź. 02:30 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2408094.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Logo MDR
prawa za wobrazy: MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK
3 mjeń.

Měrćin Wjenk rozprawja: WWW - Ćěmne hwězdy

WWW - Ćěmne hwězdy

Ćěmne hwězdy su teoretiski koncept z astronomije. Tež wone so swěća, ale nic dla jadroweje fuzije kaž słónco a tamne hwězdy, ale dokelž w nich dźělčki ćěmneje materije do so praskaja.

štw 10.08.2023 06:40hodź. 02:38 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2401362.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio
Ein Asthmaspray
prawa za wobrazy: IMAGO / agefotostock
Logo MDR
prawa za wobrazy: MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK
2 mjeń.

Kak poprawom naše zhibadła, na přikład kolena a ramjenja - funguja?

pj 28.07.2023 09:54hodź. 02:28 mjeń.

https://www.mdr.de/serbski-program/rozhlos/aktualne-prinoski/audio-2391018.html

prawa MITTELDEUTSCHER RUNDFUNK

awdio